Ligt het Programma Vernieuwing Rijksdienst op koers? PM gaat elke maand bij verantwoordelijk SG Roel Bekker langs en vraagt hem naar de stand van zaken. Bekker stoorde zich aan de slordige wijze waarop pers en politiek zijns inziens reageerden op de onlangs gepubliceerde brief van de Algemene Rekenkamer over de afslanking van de departementen.

Verbazingwekkend, zo vindt Roel Bekker de reactie van zowel de pers als de Tweede Kamer op de beoordeling van de Algemene Rekenkamer van het kwantitatieve gedeelte van het programma Vernieuwing Rijksdienst. ‘Er staat niets nieuws in deze brief,’ reageert Bekker een tikkeltje verontwaardigd. Hij had dan ook niet verwacht dat er zoveel ophef zou ontstaan over de stand van zaken omtrent de taakstelling. Debet daaraan was de berichtgeving in de media. Zo kopte de Volkskrant: ‘Rijk schrapt 6.090 banen en schept er 6.610’. Bekker: ‘Een foute kop boven een fout bericht.’
Er kunnen weliswaar 6.610 banen bij komen, maar dat zijn grotendeels toegestane intensiveringen die al eerder zijn afgesproken. ‘Aan het eind van de rit is het wel degelijk de bedoeling dat er 12.800 functies bij het rijk zijn geschrapt.’ Zelfs het Tweede Kamerlid Frans de Nerée tot Babberich (CDA) liet zich door de Volkskrant op het verkeerde been zetten. ‘Hij baseerde zijn inbreng waarin hij vorige week bij de Algemene Financiële Beschouwingen dit onderwerp even aanstipte op de foute kop in de krant,’ zegt Bekker. ‘Je gaat je dan wel afvragen of de rest van zijn inbreng ook alleen op krantenkoppen is gebaseerd.’ De SG heeft overigens zelf contact opgenomen met de krant en hij was niet de enige. Een andere lezer constateerde dat de kop ‘misleidend, tendentieus en foutief’ was, waarna Volkskrantombudsman Thom Meens er in zijn zaterdagse column aandacht aan besteedde en de fout toegaf.
Zelf kreeg Bekker op de radio de kans zijn kant van het verhaal te laten horen. Daags nadat de Algemene Rekenkamer de evaluatie naar de Kamer stuurde, was hij te gast bij het BNR-programma Peptalk dat die dag werd gepresenteerd door Joost Eerdmans, voormalig Kamerlid voor de LPF én oud-ambtenaar van het ministerie van Justitie. ‘Joost zette de discussie nogal stevig neer,’ zegt Bekker. ‘Hij zei dat het helemaal niet goed ging en dat er iemand van buiten moet komen om ervoor te zorgen dat de voorgenomen taakstelling gehaald wordt.’
De reacties van luisteraars die tijdens de discussie konden in bellen, waren wisselend, aldus Bekker. ‘Het grote gemak waarmee over ambtenaren wordt gesproken, viel me weer eens op. Alsof we besmette dieren zijn die geruimd moeten worden.’ Hij vindt het opmerkelijk dat het ambtenarenapparaat altijd het eerste is waarop burgers willen bezuinigen, zoals laatst weer bleek uit een peiling van Maurice de Hond. ‘Terwijl men ook minder lang wil wachten bij de Belastingdienst en meer blauw op straat wenst.’ Toch vindt Bekker dat ambtenaren tegen dergelijke kritiek moeten kunnen. ‘Maar de pers moet niet zover meegaan in het gevoelen dat leeft bij het volk. Daardoor ontstaat er een verkeerd beeld.’

Verschenen in PM, 9 oktober 2009