Politici en ambtenaren, het blijft een moeilijke combinatie. Daar moest maar eens verandering in komen, dacht directeur-generaal Jan Willem Weck van de Algemene Bestuursdienst en hij organiseerde 26 een-op-een gesprekken tussen Kamerleden en ABD-managers. Het resultaat van deze ontmoetingen is terug te lezen in de uitgave Bekend maakt bemind dat vlak voor de zomer verscheen.

Dat de ABD ervoor heeft gekozen niet de integrale interviews op te nemen, maar slechts wat quotejes en flarden van de gesprekken, maakt het een leesbaar boekje. Toch is het jammer dat een uitspraak van VVD-Kamerlid Zsolt Szabó (‘Kamerleden en ambtenaren van departementen zijn feitelijk elkaars natuurlijke vijanden’) niet van een context wordt voorzien. Wat was de reactie van de ambtenaar die op dat moment tegenover hem zat? We kunnen er slechts naar gissen.
Vorig jaar bleek uit een enquête van PM dat er over en weer nogal wat irritatie bestaat over het stellen van Kamervragen. Ruim 35 procent van de ondervraagde ambtenaren gaf destijds aan Kamervragen niet volledig te beantwoorden. Hierover zegt PvdA-Kamerlid Thea Fierens in Bekend maakt bemind: ‘De antwoorden op Kamervragen zijn vaak van matige kwaliteit. Ze zijn ontwijkend of onvolledig. Anderzijds zie ik dat ook de Tweede Kamer de ambtenaren flink kan bezighouden met haar vragen.’ Dat beaamt VWS-ambtenaar Annemiek van Bolhuis: ‘Ik zie veel waan-van-de-dag vragen die extra werk opleveren voor de ambtenaren. Zij kunnen daardoor niet bezig zijn met wat beide partijen eigenlijk willen.’
Een echte oplossing voor de precaire relatie tussen politiek en ambtenarij draagt de ABD in de publicatie niet aan. Meer informatief-technisch overleg schijnt bij zowel ambtenaren als Kamerleden bovenaan het wensenlijstje te staan. Dat moet gemakkelijk te organiseren zijn. Weck geeft verder aan te gaan verkennen wat de mogelijkheden zijn voor een kennismakingsgesprek tussen een nieuwe topambtenaar en de betrokken Kamercommissie. Zouden de ‘natuurlijk vijanden’ dan toch vrienden kunnen worden?

Verschenen in PM, 31 augustus 2006