Fractievoorzitter Halbe Zijlstra van de VVD gooide vorige week een kiezel in de vijver. Tegenover De Telegraaf, toch een beetje het huisorgaan van de liberalen, zei hij dat de senaat wel afgeschaft kan worden. Zijn letterlijke woorden waren: ‘Als de Eerste Kamer het politieke primaat van de Tweede Kamer continu gaat ondermijnen, dan krijg je een dubbeling van rollen. Dan heeft de Eerste Kamer geen toegevoegde waarde.’

Kritiek viel Zijlstra ten deel. Senator Tiny Kox (SP) kwalificeerde hem als een ‘kat in het nauw die rare sprongen maakt’. Hij vindt de VVD’er een slechte verliezer, die met een goedkope oplossing komt. ‘Dit is staatsrecht volgens Halbe Zijlstra,’ aldus Kox. ‘Dat is gelukkig nooit de leer geworden, want dat is nogal dom.’

Maar Zijlstra heeft wel degelijk een punt. Doordat de coalitie van VVD en PvdA in de senaat geen meerderheid heeft, kijkt het kabinet bij alle akkoorden die worden gesloten met een schuin oog naar de Eerste Kamer. In feite zou het dat niet hoeven doen. De bijnaam van de Eerste Kamer luidt niet voor niets chambre de réflexion. Het is de plek waar wetgeving wordt getoetst en geen politiek bedreven zou moeten worden.

Het kabinet moet echter wel degelijk rekening houden met de Eerste Kamer, zo is de afgelopen maanden gebleken. De oppositiepartijen maken volop gebruik van de cruciale rol die zij in de senaat spelen en maken politieke afwegingen om wetsvoorstellen al dan niet te steunen. Daarmee ondergraven ze het bestaansrecht van de Eerste Kamer en dat is, op zijn zachtst gezegd, nogal dom.

Verschenen in SC, 27 april 2013