Het ministerie van Veiligheid en Justitie heeft gisteren een ambtenaar geschorst na het versturen van een tweet die veel commotie veroorzaakte. Daarop barstte de discussie los in hoeverre ambtenaren hun privémening op internet mogen ventileren. De Ambtenarenwet schrijft terughoudendheid voor, zeker als het een onderwerp betreft dat de functie raakt.

Yasmina Haifi twitterde woensdagochtend: ‘ISIS heeft niets met Islam te maken.. is vooropgezet plan van zionisten die Islam willen zwart maken.’ Dit leverde zoveel reacties op – binnen 2 minuten 200 tweets, zo twitterde ze zelf – dat de ambtenaar haar tweet verwijderde. ‘Realiseer mij de politieke gevoeligheid in relatie tot mijn werk. Dit was nimmer mijn bedoeling,’ twitterde ze vervolgens. Om er enige tijd later aan toe te voegen: ‘Voor de volledigheid: heb willen zeggen dat ISIS onmogelijk islamitisch kan zijn, daden ISIS staan lijnrecht tov de islam predikt.’ En: ‘Tot slot: ik neem volledig afstand van het gedachtegoed van ISIS en haar daden. En zeg dit met volle overtuiging.’

Het ministerie van VenJ neemt ‘volstrekt afstand’ van de uitspraak van Haifi, die al sinds 1997 voor de rijksoverheid werkt, en schorste de ambtenaar. Haar detachering als projectleider van het Nationaal Cyber Security Centrum (NSCS) is per direct beëindigd. Het NCSC is een onderdeel van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid.

Haifi verwijderde haar tweet wel, maar nam haar woorden niet terug. ‘Ik vind dat een ambtenaar ook het recht heeft om zijn mening te uiten,’ zo zei ze woensdagmiddag bij De Nieuws BV op Radio 1. Uit de Ambtenarenwet blijkt echter dat dit niet zomaar het geval is, vooral als het een onderwerp betreft dat het werk raakt. In artikel 125a over de vrijheid van meningsuiting van ambtenaren staat namelijk: ‘Een ambtenaar dient zich te onthouden van het openbaren van gedachten of gevoelens […], indien door de uitoefening van deze rechten de goede vervulling van zijn functie of de goede functionering van de openbare dienst, voor zover deze in verband staan met zijn functievervulling, niet in redelijkheid zou zijn verzekerd.’

In de handreiking voor rijksambtenaren hoe om te gaan met online communicatie, vier jaar geleden door de overheid opgesteld, wordt naar dit artikel verwezen. Een van de stelregels is, aldus het document, ‘hoe dichter het onderwerp waarover je schrijft of spreekt bij je eigen beleidsterrein ligt, des te groter de maatschappelijke impact van je uitlatingen kan zijn’.

Verschenen in SC, 12 augustus 2014