Sinds het verplicht is om alle salarissen die de Balkenende-norm overschrijden in het jaarverslag op te nemen, weten we vrij precies wat de SG’s in Den Haag verdienen. Niet veel in vergelijking met de grootverdieners in het bedrijfsleven. PM vergeleek hun beloning met de cijfers van 2006 en verdiepte zich in mobiliteitstoeslagen en meeruren.

De presentatie van de jaarverslagen leidt elk jaar tot een hausse aan aandacht voor de topinkomens in de (semi)publieke sector. Begin deze week ontstond commotie over de afkoopsom die de vorig jaar ontslagen directeur van het Eindhovense energiebedrijf NRE bij zijn vertrek heeft meegekregen. Hij ontving een gouden handdruk van 854.000 euro boven op zijn basissalaris van 248.000 euro, 318.000 euro aan bonussen en 68.000 euro pensioenvergoeding. Omdat sinds een paar jaar salarissen in de publieke sector die hoger zijn dan die van een minister openbaar moeten worden gemaakt, staat het inkomen van deze directeur – een kleine anderhalf miljoen euro – noodgedwongen vermeld in het jaarverslag van NRE.
Zo bont als het Eindhovense energiebedrijf het maakt, komt het bij de top van de rijksdienst niet voor. Dat valt op te maken uit het vorige week gepubliceerde jaarverslag van het ministerie van BZK, waarin de salarissen van de topambtenaren worden gepubliceerd, voor zover ze hoger liggen dan het gemiddelde ministerssalaris, dat voor 2007 op 169.000 euro is vastgesteld. PM keek hoe de vorig jaar voltrokken SG-carrousel – het eerste wapenfeit van minister Ter Horst een dag nadat ze was aangetreden – voor de betrokkenen heeft uitgepakt. Geert van Maanen, die als SG van Verkeer en Waterstaat naar VWS overstapte, ontvangt in 2007 ruim 10.000 euro meer dan een jaar eerder. Zijn inkomen als SG van VWS is gestegen naar iets meer dan 200.000 euro. ‘Het is echter geen structurele stijging,’ licht een woordvoerder van BZK toe. ‘Naast een toename in inkomen als gevolg van cao-afspraken heeft de heer Van Maanen een eenmalige mobiliteitstoeslag ontvangen van een half maandsalaris. Daar hebben alle ambtenaren die vrijwillig van functie wisselen recht op.’

Inkomensdaling
Dat de voorzitter van het SG-overleg, Wim Kuijken, er bij zijn overstap van Algemene Zaken naar Verkeer en Waterstaat, slechts 1.331 euro op vooruit is gegaan, per jaar wel te verstaan, roept dan wel weer vragen op. Gek is ook dat Roel Bekker, die als SG van VWS nog ruim 187.000 euro verdiende, het als programma-SG Vernieuwing Rijksdienst met iets minder dan 183.000 moet doen. Een woordvoerder van BZK wil er best dieper op ingaan. Ook zij ontvingen een mobiliteitstoeslag, maar die wordt in het geval van Kuijken tenietgedaan door het feit dat hij in 2007 geen gebruik maakte van de uitbetaling van meeruren en verlof (in 2006 nog wel het geval). Bekker is met ingang van 2007 minder uren gaan werken (36 uur in plaats van 40), wat een inkomensdaling van circa 11 procent tot gevolg heeft. Voilá.
De beloning van Chris Buijink, die vorig jaar Jan Willem Oosterwijk opvolgde als SG op Economische Zaken, blijft enigszins achter bij het salaris van zijn voorganger. Buijink is er met zijn overstap van een DG-functie naar de SG-post ruim 1.000 euro per maand op vooruit gegaan. In 2007 stond Buijink voor iets meer dan 170.000 euro op de loonlijst, waar Oosterwijk in 2006 nog altijd meer dan twee ton verdiende. De SG’s die vorig jaar op hun post bleven zijn er allen op vooruitgegaan. Dat heeft onder meer te maken met de salarisstijging van 3,5 tot 4 procent die in de cao is afgesproken. De inkomensstijging van bijna 8.000 euro van Koos van der Steenhoven (OCW) is volledig daaraan te danken. Ronald Gerritse (Financiën) is er iets minder op vooruitgegaan (ruim 3.000 euro), doordat hij twee uren minder per week is gaan werken. Ook de uitschieter van Joris Demmink (+ 12.567 euro) valt volgens de woordvoerder te verklaren: sinds het najaar van 2006 werkt de SG van Justitie 40 uur in plaats van 36.

Verlofstuwmeer
Dat de openbaarheid rond de topinkomens uiteindelijk tot matiging moet leiden, heeft zo te zien al gevolgen gehad voor Gerard van der Wulp, DG van de Rijksvoorlichtingsdienst. Hij is er in 2007 ruim 11.000 euro op achteruit gegaan. Vorig jaar werd hem in diverse media nog verweten ‘fors meer’ te verdienen dan zijn baas en graadmeter van de topsalarissen in heel Nederland, premier Balkenende, namelijk bijna 190.000 euro. In 2007 verdient hij 178.000 euro. Ook hiervoor geeft BZK een verklaring: ‘De heer Van der Wulp heeft in 2006 gebruik gemaakt van de mogelijkheid om zijn verlofstuwmeer via afkoop in de levensloopregeling te storten. Zijn inkomen was daardoor in 2006 een stuk hoger dan in 2007.’

Verschenen in PM, 30 mei 2008