Er staan behoorlijk wat ambtenaren op de kieslijsten voor het Europees Parlement. PM maakte een inventarisatie en sprak met een nieuwe lijsttrekker van de ChristenUnie Peter van Dalen.
De C-factor van Peter van Dalen (50) is 83 procent. Net als vele andere Nederlanders heeft hij de test van dagblad Trouw in het kader van het Calvijnjaar al ingevuld. ‘Deze score had ik wel verwacht,’ zegt hij lachend in een etablissement aan het Haagse Plein. Van Dalen, ambtenaar bij de Inspectie Verkeer en Waterstaat, is door het partijbestuur van de ChristenUnie aangewezen als lijsttrekker voor de Europese verkiezingen, later dit jaar. Het partijcongres moet zijn benoeming op 31 januari nog bekrachtigen, maar ‘calvinist’ Van Dalen maakt zich vast op voor de campagne.
U bent hoofdinspecteur binnenvaart bij de Inspectie VenW. Hoe komt het dat u kiest voor een politieke functie?
‘Ik houd me mijn hele leven al met politiek bezig, heb het met de paplepel ingegoten gekregen. Ik heb gewerkt voor de Tweede Kamerfractie en ook voor de fractie in het Europees Parlement. Sinds 1989 maak ik al deel uit van het adviescollege van de Europese fractie van de ChristenUnie en haar voorlopers. In mijn woonplaats Houten heb ik voor de RPF/GPV in de gemeenteraad gezeten. Eigenlijk komt er nu een langgekoesterde wens uit.’
Als lijsttrekker bent u vrijwel zeker van een zetel in het EP. Bent u al op zoek naar woonruimte in Brussel?
‘Nee, ik zoek geen woning, ik blijf namelijk in Nederland wonen. Ik wil niet verzuipen in die Brusselse vergadercultuur. Bovendien wil ik bereikbaar en zichtbaar blijven in Nederland, ik vertegenwoordig immers het Nederlandse volk. Ik ga dus in Brussel logeren, in de week dat de commissievergaderingen en eventuele plenaire vergadering daar plaatsvinden. Binnenkort reis ik erheen om een meerjarencontract met een hotel te bespreken.’
U zegt dat u zichtbaar wilt zijn in Nederland. Bent u dan voorstander van een dubbelmandaat, zoals de lijsttrekker van de VVD Hans van Baalen voorstaat?
‘Nee, absoluut niet. Deel uitmaken van het Europees Parlement is een meer dan fulltime functie, dat is onmogelijk te combineren met een Kamerlidmaatschap. We moeten natuurlijk wel goed samenwerken met onze fractie hier in Den Haag.’
U voert de komende maanden campagne. Ik geef u nu de gelegenheid om de drie belangrijkste punten voor de ChristenUnie over het voetlicht te brengen. Welke zijn dat?
‘Duurzaamheid, Europa waar Europa voor bedoeld is – dus niet méér regels, maar ons vooral richten op het uitvoeren en het non-discriminatoir handhaven van regels – en opkomen voor kwetsbare groepen in de samenleving.’
De Turkse premier Erdogan was begin deze week in Brussel voor overleg over toetreding tot de Europese Unie. De ChristenUnie is hier altijd tegen geweest. Bent u dat nog steeds?
‘Ja, Turkije kan wat ons betreft nooit toetreden.’
Ook niet als het land aan een aantal voorwaarden op het terrein van mensenrechten en democratie gaat voldoen?
‘Nee. Geografisch gezien ligt Turkije bijna geheel buiten Europa, dus dat is al één reden waarom het land er niet bij hoort. Daarnaast kun je je afvragen in hoeverre Turkije een rechtsstaat is. Het leger heeft nogal wat te zeggen en fundamentele vrijheden worden op grote schaal geschonden. Voorstanders onderschatten bovendien wat het betekent als Turkije toetreedt. In een klap hebben we er dan meer dan 70 miljoen Europeanen bij. Zij krijgen dan een enorme stem in de besluitvorming. Dat realiseert men zich helemaal niet.’
In het Europees Parlement maken ChristenUnie en SGP nu deel uit van de fractie Onafhankelijkheid & Democratie (InDem). Voelt u zich wel thuis in een fractie met onder meer de Franse nationalist Philippe de Villiers?
‘Er is wel een verschil tussen een fractie hier in Den Haag, die is verenigd rond één verkiezingsprogramma, en de fracties in het EP die tamelijk gemengd zijn. De InDem-fractie heeft een heel dun programma dat uit één A4-tje bestaat. Omdat de andere leden van deze fractie zich voornamelijk op specifieke onderwerpen richten – de jacht in Frankrijk, om maar iets te noemen – hebben onze Europarlementariërs, die heel breed georiënteerd zijn, de afgelopen vijf jaar enorm veel spreektijd gehad en een groot aantal rapporten kunnen maken.’
Dat neemt niet weg dat het een fractie is met een aantal discutabele leden.
‘Daarom kijk ik ook echt uit naar de verkiezingen. Als we de uitslag weten, kunnen we kijken met wie we dit keer een fractie gaan vormen. Mogelijkerwijs met wat meer geestverwanten.’
Waarom sluit u zich niet aan bij de Europese Volkspartij (EVP) waar ook het CDA deel van uitmaakt? In Nederland gaat het toch ook goed, samen in het kabinet?
‘Samen in een kabinet is heel wat anders dan samen in een fractie. Je kunt niet zeggen dat de verwantschap tussen de twee partijen hier in Den Haag heel nauw is, dus toetreden tot de EVP zie ik niet gauw gebeuren.’ #
AMBTENAREN KANDIDAAT VOOR BRUSSEL
VVD
Bart Keuper, Nederlandse Zorgautoriteit
Gijs Schilthuis, DG Landbouw en Plattelandsontwikkeling, Europese Commissie
Nicole Maes, ministerie van Buitenlandse Zaken
Willem Gasman, Rijksgebouwendienst (Vrom)
SP
Dennis de Jong (lijsttrekker), ministerie van Buitenlandse Zaken
Frank Futselaar, provincie Overijssel
GroenLinks
Bas Eickhout, Planbureau voor de Leefomgeving
Alexander de Roo, provincie Gelderland
ChristenUnie
Peter van Dalen (lijsttrekker), Inspectie Verkeer en Waterstaat
Fred Lachman, gemeente Rotterdam
Jochem Pleijsier, ministerie LNV
Bert Tijssen, provincie Limburg
D66
Gerben-Jan Gerbrandy, ministerie LNV
Stientje van Veldhoven, DG Onderzoek Europese Commissie
Tim Eestermans, CFSP Counsellor on Asia at Cabinet HR Solana, Policy Unit
CDA, PvdA en PVV hebben nog geen conceptlijst vastgesteld. Het CDA doet dit vrijdagavond 23 januari, de PvdA verwacht de lijst vlak voor het congres in maart bekend te kunnen maken. De PVV neemt ‘ergens de komende weken’ een beslissing of de partij meedoet aan de Europese verkiezingen, zo laat een woordvoerder weten. Vraag is of er genoeg goede mensen gevonden kunnen worden.
Verschenen in PM, 23 januari 2009