Ook toezichthouders ontkomen niet aan de bezuinigingsdrift van het kabinet-Rutte. Minister Donner zou, net als zijn voorgangers, het liefst toewerken naar één rijksinspectie, maar dat is een idée fixe. De rijksinspecties zullen het nooit zover laten komen. Intussen wordt her en der wel steeds meer samengewerkt en zelfs gefuseerd. Op het ministerie van Infrastructuur en Milieu gebeurt dat onder leiding van IG Jenny Thunnissen, kwartiermaker van de nieuwe Inspectie Leefomgeving en Transport.

Toen de departementen Verkeer en Waterstaat en Vrom in oktober vorig jaar werden samengevoegd tot het ministerie van Infrastructuur en Milieu was het logische gevolg dat de beide inspectiediensten van de ministeries ook met elkaar zouden fuseren. Op 1 januari 2012 moet de fusie een feit zijn en is een nieuwe dienst geboren: de Inspectie Leefomgeving en Transport. In september wordt duidelijk wat het samengaan van de twee toezichthouders voor consequenties heeft voor de ambtenaren die er werken. Wel is al bepaald dat de Vrom Inspectie niet langer programmatisch georganiseerd zal worden, maar, net als de IVW, via domeinen. ‘Bij de Vrom Inspectie vindt dus een grotere verandering plaats,’ zegt Jenny Thunnissen, inspecteur-generaal van de Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW), die als kwartiermaker van de samenvoeging fungeert. ‘Niet wat het werk van de inspecteurs betreft overigens, dat blijft hetzelfde.’

De fusie van de twee inspectiediensten zal vooral gevolgen hebben voor de staf, aldus Thunissen. ‘Daar ligt de effectieve winst.’ Voor 36 stafmedewerkers zijn straks 18 plaatsen beschikbaar. Uiteindelijk zullen er 900 ambtenaren voor de nieuwe inspectie werken, waarna de taakstelling van het kabinet-Rutte nog moet worden doorgevoerd. Op dit moment werken er ongeveer 1.100 ambtenaren voor beide inspecties. Thunnissen: ‘Voor de mensen die moeten vertrekken is het geen feest. Ze weten ook wel dat het in deze tijden van bezuinigingen niet makkelijk zal zijn een andere baan te vinden.’

In zijn nota Compacte Rijksdienst geeft minister Donner aan dat hij een ‘clustering van het toezicht op fysieke veiligheid bedrijven vanuit strategisch oogpunt wenselijk acht’. Daarbij gaat het om het samenvoegen van de Vrom Inspectie met het Staatstoezicht op de Mijnen en de directie Major Hazard Control van de Arbeidsinspectie. ABD Top Consultant heeft hierover een advies geschreven dat nu bij SG Siebe Riedstra (IenM) ligt. Thunnissen wil er niets over kwijt. ‘Of we straks nog verder moeten fuseren, dat is een zaak van de politiek. Daar ben ik blanco over.’ Wel lijkt het haar handig dat er snel een beslissing wordt genomen. ‘Anders moet ik straks misschien weer een nieuwe reorganisatie in gang zetten.’

Ook een aantal andere toezichthouders is momenteel aan het fuseren of verkent mogelijkheden tot nauwere samenwerking (klik hier voor een overzicht). Als het aan het kabinet ligt, is er in de toekomst nog maar één rijksinspectie actief. ‘De politieke gedachte is vermoedelijk dat we straks met zijn allen in één gebouw zitten,’ zegt Thunnissen. De inspecties zelf denken dat het zo’n vaart niet zal lopen. ‘We gaan wel steeds meer op dezelfde manier te werk, wisselen gegevens uit en delen ICT met elkaar,’ aldus de IG. ‘Dan opereren we als ware we één rijksinspectie.’ Zo hebben de IG’s het ook verwoord in het meerjarenprogramma van de Inspectieraad, de club waar alle rijksinspecties in vertegenwoordigd zijn. Dit programma moet nog door de ministerraad, waar het naar alle waarschijnlijkheid begin juli geagendeerd staat.

++++++
Jeroen Staal, de algemeen secretaris van de Inspectieraad, waar alle IG’s inclusief Jenny Thunnissen lid van zijn, vertelt aan PM welke prioriteiten de raad zich tot 2015 stelt. Dit nieuwe meerjarenprogramma moet nog door het kabinet worden goedgekeurd.

Verschenen in PM, 1 juli 2011