Chris Buijink, de hoogste ambtenaar van het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, is de enige SG die twittert (@chrisbuijink, 2.942 followers). Hij had wel ‘een zetje van de afdeling Communicatie nodig’ om in 2010 een account aan te maken, zo liet hij vorig jaar aan re.Public weten tijdens het eerste live Twitterinterview met een topambtenaar. Buijink is van de vijftien topambtenaren met een Twitteraccount veruit het meest actief. Sinds hij op 22 maart 2010 een account aanmaakte stuurde hij al 4.545 tweets de wereld in, dat zijn er ruim zes per dag. De SG twittert om ‘te laten zien wat ik doe en waar EL&I zich voor inzet’. Hij vervolgt: ‘Niet alleen aan de eigen collega’s, maar ook aan geïnteresseerden in het land. Ik merk dat het drempels verlaagt, binnen het departement maar ook in contacten buiten.’

DG Ruimte en Water Chris Kuijpers (Infrastructuur en Milieu) gebruikt Twitter (@cbfkuijpers, 484 followers) ‘om te vertellen wat ik doe, om informatie te geven over beleidsproducten en om te horen hoe anderen reageren op maatschappelijke ontwikkelingen’. Hij juicht het toe dat ambtenaren actief zijn op social media. ‘Via Twitter krijg je snel actuele informatie. En met een aantal retweets bereik je al gauw (tien)duizenden mensen.’ Hij wil zijn collega-ambtenaren wel een advies meegeven: ‘Let op wat je twittert. Je moet uiteraard je minister/staatssecretaris niet in de problemen brengen en geen vertrouwelijke informatie van collega’s en gesprekspartners naar buiten brengen.’

Plaatsvervangend SG van VWS André Kleinmeulman (@amkleinmeulman, 134 followers) gebruikt Twitter om ‘iets over mijn activiteiten te vertellen’. Hij vindt het ‘vrij lastig om inhoudelijk in te gaan op activiteiten als debatten of beleidsproblemen’. Erg actief is Kleinmeulman overigens niet. ‘Ik kies ervoor om maximaal een keer per week te twitteren en sommige perioden minder.’ Hij vindt het heel goed dat ambtenaren zich met sociale netwerken bezighouden. ‘Social media zijn niet meer weg te denken, ze spelen ook een rol in het signaleren wat er speelt in de samenleving.’

Kwetsbaar
Dat meer topambtenaren hier waarde aan hechten blijkt wel uit het feit dat een aantal van hen aangeeft ‘zeer actief’ te zijn op Twitter, maar alleen als ontvanger en niet als zender. Zo heeft DG Fiscale Zaken op het ministerie van Financiën Angelique Berg (@0412berg, 1 follower) wel een account op Twitter om anderen te volgen, maar stuurt ze zelf geen tweets. Op de stelling ‘Ambtenaren kunnen beter niet actief zijn op Twitter’  antwoordt ze: ‘Volgen kan wel. Zelf twitteren leidt ofwel tot nietszeggende boodschappen ofwel tot politieke problemen.’ Marjolein Jansen, pSG van OCW, is het met Berg eens en vindt Twitter een minder geschikt medium: ‘Het is al gauw kwetsbaar om als topambtenaar berichten te plaatsen.’ Ze heeft wel een account, ‘om de smaakmakers in het politiek-bestuurlijke veld te volgen’, maar is zelf geen actieve zender. De directeur-generaal van de Belastingdienst, Peter Veld, heeft ook een Twitter-account, maar niet onder zijn eigen naam. ‘Ik wil me als DG niet mengen in publieke discussies over het nieuwe toeslagensysteem dan wel de jaarlijkse IB-aangifte, maar volg dat wel op de voet.’

‘Ik laat het liefst zo min mogelijk digitale voetstappen achter omdat ik hecht aan mijn privacy,’ aldus pSG Monique van Daalen van Buitenlandse Zaken, die niet actief is op Twitter. Haar baas, SG Ed Kronenburg, ‘gelooft zeker dat social media een nuttige functie vervullen en ook voor bepaalde informatie- en beleidsdoeleinden moeten worden ingezet’. Maar, waarschuwt hij, ‘100 procent veilig zijn deze mogelijkheden niet en daarom heb ik als SG geen behoefte aan eigen accounts’.

Vluchtig
Roos van Erp (SG BZK), ook niet actief op Twitter, benadrukt het belangrijk te vinden dat je een communicatiemiddel kiest dat bij je past. ‘Ik doe regelmatig verslag van mijn activiteiten aan alle medewerkers van BZK via het Rijksportaal waar ik een eigen site heb.’ Ambtenaren die actief zijn op Twitter moeten volgens de SG wel rekening houden met de rol die ze vervullen. ‘Wees zorgvuldig in hoe je je uit en wees bewust dat alles wat je als ambtenaar tweet onder de ministeriële verantwoordelijkheid valt,’ luidt haar advies.

Een andere SG vindt het gebruik van social media ‘zonde van de tijd’. ‘Ik zie er het nut niet van in. Het is vluchtig en niet effectief.’ Toch is er een lichtpuntje, wat de SG’s betreft dan. Renée Jones-Bos, de Nederlandse ambassadeur in de Verenigde Staten, twittert ook (@rjones_bos, 851 followers). Als ze deze zomer start in haar nieuwe functie als SG van het ministerie van Buitenlandse Zaken, én actief blijft op Twitter, verdubbelt het aantal twitter-SG’s in één klap. Wie volgt?

++++++++

77 gemeentesecretarissen op Twitter…
Beleidsmedewerker Aik van Eemeren van de Vereniging van -Gemeentesecretarissen (VGS) heeft een overzicht gemaakt van twitterende gemeentesecretarissen. Dat zijn er op dit moment in totaal 79 (ruim 20 procent). De overige ongeveer 350 zullen zich nog eens ernstig achter de oren moeten krabben of ze niet ook een account moeten nemen. De VGS wil in de toekomst namelijk alle communicatie volledig via social media laten lopen. De bekendste gemeentesecretaris die twittert is Henk de Jong van Amsterdam (@henkdejong020), die sinds juli 2009 ruim tweeduizend tweets produceerde en inmiddels 1.811 followers heeft. Het overzicht van twitterende gemeentesecretarissen is hier te vinden.