23 september
‘Allereerste werkdag als directeur ROM Zuidvleugel. Afgelopen weken vanaf het ministerie al het nodige gedaan. Maar dit voelt toch anders. Op de fiets naar Delft in plaats van Den Haag. Nieuwe omgeving, nieuwe uitdaging.’

Na zestien jaar heeft Rinke Zonneveld het ministerie van Economische Zaken vaarwel gezegd. Vanuit zijn functie als directeur Ondernemerschap is hij al langere tijd bezig met de oprichting van de Regionale Ontwikkelingsmaatschappij (ROM) Zuidvleugel. ‘Vanuit EZ was ik als aandeelhouder van de ROM’s nauw betrokken,’ vertelt hij in een van de vergaderzaaltjes bij de TU Delft waar hij tijdelijk kantoor houdt. ‘Ik heb zelfs een tijdje het bestuurlijk overleg voorgezeten. Op een gegeven moment hebben we afgesproken dat we op zoek moesten naar een directeur. De headhunter belde mij vervolgens zonder te weten wat mijn betrokkenheid was. Dat was vrij gênant, maar je gaat er dan toch over nadenken. Ik dacht eerst dat het te klein zou zijn en bedacht steeds redenen waarom ik het niet zou moeten doen. Maar het bleef in mijn gedachten rondspoken. Je krijgt zelden de kans een organisatie van scratch af op te bouwen, helemaal zoals jij dat wilt. Dat is de trigger geweest de overstap te maken.’

‘Vanaf het moment dat ik hier begonnen ben, ben ik het overgrote deel van mijn tijd met operationele zaken bezig, daar heb ik totaal geen ervaring mee. Het werkt ontzettend louterend, het is leuk om te doen en enorm leerzaam. Ik heb continu het gevoel dat ik aan het bouwen ben. Elke dag neem ik talloze beslissingen die allemaal toekomstgericht zijn.’

31 oktober
‘Het eerste wat ik doe zijn alle brieven naar de ­aandeelhouders ondertekenen waarin ik ze vriendelijk verzoek op korte termijn 27,7 miljoen euro over te maken. Ben de dag weleens zuiniger begonnen.’

Innovation Quarter, zoals de regionale ontwikkelingsmaatschappij gaat heten, is een initiatief van het ministerie van Economische Zaken, de provincie Zuid-Holland, de gemeenten Delft, Den Haag, Leiden, Rotterdam en Westland, TU Delft, Universiteit Leiden, het Erasmus Medisch Centrum en het Leids Universitair Medisch Centrum. ‘Als je denkt aan innovatie, dan denk je niet altijd meteen aan Zuid-Holland,’ vertelt Zonneveld. ‘Bij de bestuurders in deze regio begon een sense of urgency te ontstaan dat we de concurrentie aan het verliezen zijn. Daarop is besloten een ontwikkelingsmaatschappij op te richten.’ Met de twee grote steden, de provincie waar het Rijk ook gevestigd is, drie universiteiten en twee medische centra is het een complexe regio, vervolgt Zonneveld. ‘Bovendien hebben de bestuurders de afgelopen jaren meer met hun rug naar elkaar gestaan dan elkaar in de ogen gekeken. Dat heeft het er niet makkelijker op gemaakt.’ 
        
Wat gaat Innovation Quarter precies doen?
‘In de nieuwe organisatie worden drie taken geïntegreerd. Aan de ene kant houden we ons bezig met de acquisitie van buitenlandse bedrijven en het zich internationaal profileren van de regio. Aan de andere kant van het spectrum dragen we zorg voor de financiering van jonge technologiebedrijven en snelle groeiers. Daarvoor hebben we in beginsel een fonds van ruim 27 miljoen euro, bijeengebracht door de initiatiefnemers, dat moet uitgroeien tot zo’n 100 miljoen euro. Ertussenin zitten de taken die de basis van de organisatie vormen: we willen ontwikkeling en innovatie in de regio naar een hoger plan tillen. Dan heb je het bijvoorbeeld over het smeden van samenwerkings­verbanden van mkb’ers zodat er nieuwe productontwikkeling tot stand komt. Of kijk naar de Bio Tech Campus Delft. Science Port Holland heeft zich beziggehouden met de vraag waarom biotechbedrijven zich in deze regio moeten vestigen. Dan opereer je op het grensvlak van ontwikkeling, innovatie en marketing.’

12 november
‘Vandaag een typische D4-dag (duizend-dingen-doekjes-dag). Overleg over de werving van de raad van commissarissen, startevent, huisstijl en personeelsaangelegenheden inclusief individuele gesprekken. Dingen die absoluut nodig zijn, maar in deze fase gaat er wel heel veel tijd en energie zitten in operationele zaken.’

Zonneveld: ‘Bij het opzetten van zo’n organisatie komt veel meer kijken dan je van tevoren denkt. Het gaat om hele platte zaken zoals het openen van een bankrekening, de keuze voor een locatie en het samenvoegen van twee verschillende organisaties met uiteenlopende arbeidsvoorwaarden. De Kennisalliantie en SciencePort Holland vormen per 1 januari de basis van de nieuwe organisatie. In de loop van volgend jaar komt daar waarschijnlijk de WestHolland Foreign Investment Agency bij. 

Vanaf 1 januari is Innovation Quarter gehuisvest in Den Haag, terwijl jullie nu midden tussen de innovatieve organisaties en bedrijven in Delft zitten. Waarom is voor Den Haag gekozen?
‘Den Haag wist in eerste instantie niet of ze mee zou doen met de ROM, hoewel het natuurlijk ondenkbaar is dat deze stad er niet bij zou betrokken zou zijn. Uiteindelijk besloot Den Haag mee te doen en de Haagse wethouder Henk Kool stelde meteen ook de stad kandidaat als vestigingslocatie. We hebben toen besloten er een bidprocedure van te maken, zodat we op basis van objectieve criteria een besluit konden nemen. De steden die aan de procedure zouden meedoen, mochten niet meestemmen. Iedereen ging ervan uit dat het Delft zou worden, maar Den Haag had een veel beter aanbod. Zowel kwalitatief – we komen op de derde etage van het World Trade Center aan het Prinses Margrietplantsoen – als financieel.’

22 november
‘Ik kan het niet helpen maar ik blijf in Sinterklaassferen met de ‘Keek op de Week’. Ik weet niet hoe het bij jullie is maar bij mij geldt ‘vol verwachting klopt mijn hart’. Dat geldt voor het moment dat we echt samen van start gaan en ook fysiek bij elkaar zitten vanaf 1 januari. Voor het startevent op 12 december met spectaculaire onthulling van de nieuwe naam en logo. Maar afgelopen week is me op meerdere momenten ook weer heel duidelijk geworden dat dat ook voor ons netwerk en onze partners geldt. Iedereen is in blijde verwachting van onze ROM.’

Tijdens de werkbezoeken die Zonneveld in de regio aflegt, merkt hij dat de verwachtingen hoog zijn. ‘Dat komt door de combinatie van partijen die dit initiatief genomen hebben,’ legt hij uit. ‘Het bestuurlijk en financieel commitment is hoog.’

‘Een van de uitdagingen voor komend jaar is actief de samenwerking aangaan met alle organisaties die zich in deze regio met innovatie bezighouden. De ROM’s in Brabant en Oost-Nederland hebben een lange geschiedenis. Hier hebben we even pats boem een organisatie in het midden geparkeerd. Partijen zoals Clean Tech Delta en The Hague Security Delta hebben bijvoorbeeld op het gebied van innovatie een stevig track record. Dan moet je dus met elkaar in dialoog en gaan kijken waar de samenwerking zit. Afgezien van het operationeel bouwen van de organisatie, is dit waar ik nu vooral mee bezig ben. Er wordt een stevig beroep gedaan op mijn diplomatieke gaven.’

Verschenen in PM, 19 december 2013