Deze week staat – als het goed is, je weet het maar nooit met de ­Kameragenda, zeker zo vlak voor het einde van het jaar – de behandeling van de Wet open overheid (Woo) gepland. Een initiatief van voormalig Tweede Kamerlid Peters van GroenLinks, waar D66 zich bij heeft aangesloten. De Woo moet de Wet openbaarheid van bestuur vervangen en gaat uit van het actief openbaar maken van informatie door de overheid.

Vrij Nederland publiceerde vorige week een interessant artikel over het Zweedse ‘offentlighetsprincipen’. Alle informatie van de overheid – beslissingen, officiële communicatie en wetgevingsprocessen – is er openbaar. Dit betekent dat iedereen elkaars salaris zou kunnen weten, de belastingaanslag is immers een besluit van de overheid en dus openbare informatie. De Zweden vinden dat heel normaal. Notities van ambtenaren dienen 24 uur na schrijven openbaar gemaakt te kunnen worden. Hetzelfde geldt voor correspondentie van bewindspersonen, bijvoorbeeld e-mails die vanuit regeringsadressen zijn verstuurd.

Voor de Woo is het nog geen gelopen race. Hoewel de wet lang zo ver niet reikt als het Zweedse principe hebben nogal wat betrokkenen aangedrongen op een uitzonderingspositie. De Algemene Rekenkamer, toch niet de minste organisatie, maar ook waterbedrijven en ziekenhuizen zijn bang dat informatie afkomstig van derden straks prijsgegeven moet worden. Daarmee staat het principe ‘alles openbaar, tenzij’, nogal op de tocht. GroenLinks en D66 zullen hun collega’s in de Kamer van nut en noodzaak van ­actieve openbaarheid moeten overtuigen. Een reisje Stockholm misschien voor de fractiewoordvoerders?

Verschenen in SC, 9 december 2014